Column Ingmar Heytze in Algemeen Dagblad:

Intensive care

Het was een leuk begin van Bevrijdingsdag; de vriendelijke mevrouw die me aansprak op de Nieuwegracht en vroeg of ik wist waar de kerk was. Ik vertelde haar dat er in Utrecht al snel een stuk of vijftig kerken staan, en dan hebben we het alleen maar over de gebouwen die nog in gebruik zijn als kerk. ‘Hij staat in de buurt van een gracht,’ zei ze. Ik legde uit dat we het ook dan nog steeds over een behoorlijk aantal godshuizen hebben. ‘Het is een gereformeerde kerk!’ besloot ze. Toen wist ík het niet meer. Ik ben zo heidens opgevoed dat ik het verschil tussen een pastoor en een dominee niet weet. Later heb ik opgezocht dat ze wellicht naar de Westerkerk aan de Catharijnekade zocht; niet echt in de buurt van een gracht, maar als de god van de gereformeerden bestaat, heb ik goede hoop dat ze haar bestemming tegen de avond heeft hebben bereikt.

Bijna alles gebeurt in de buurt van kerken hier. Achttien jaar geleden stonden mijn vriend Aart-Jan en ik hondsvroeg op het Janskerkhof. Om ons heen liepen een paar honderd eerstejaarsstudenten Algemene Letteren vertwijfeld naar hun mentorgroepje te zoeken. Met het oog op de naam van een student uit ons groepje had Aart-Jan een bordje gemaakt met de mededeling ‘Sauron welcomes Frodo’. Zodoende is mijn eerste beeld van Frodo Bootsman dat van een jongeman die met een wat moeilijke blik het Janskerkhof op komt lopen. Hij zou een goede vriend worden.

Toen ik drie maanden terug wakker werd op mijn veertigste verjaardag, was mijn eerste gedachte het inktzwarte besef dat ik Frodo heb overleefd. Op 31 december 2008 werd hij hersendood uit het wrak van een auto gezaagd. Naast hem zat zijn grote liefde Simone. Na een paar dagen op de intensive care overleden ze kort na elkaar.

Onder de familie en intimi bevonden zich fotografe Andrea Stultiens en dichter Vrouwkje Tuinman, respectievelijk de zus van Simone en de boezemvriendin van Frodo. Zij legden de dagen in het ziekenhuis en daarna vast in woord en beeld: wachten, waken, hopen, niet meer hopen, twee uitvaarten regelen, een huis opruimen. Dat leidde tot de fototentoonstelling en het boek Intensive Care. Het is misschien geen opwekkend verhaal. Maar somber is het ook niet. Het is wat het is, mooi, vreemd en onvoorstelbaar intiem, en vanaf vandaag te zien in de expositieruimte het CKBU. Geen kerk, wel aan een gracht.

Ingmar Heytze